ईटीने या प्रकरणाची माहिती असलेल्या सूत्रांचा हवाला देत सांगितले की, सेबी आता अदानी समूहाच्या किमान तीन विदेशी कंपन्यांसोबतच्या व्यवहारांची चौकशी करणार असून अदानी समुहाने केलेल्या ‘संबंधित पक्ष व्यवहारां’मध्ये नियमांचे उल्लंघन होत नाही? याची तपासणी करेल. या व्यवहारांमध्ये ‘रिलेट पार्टी’ व्यवहाराच्या नियमांचे उल्लंघन झाल्याचा सेबीला संशय आहे.
ACC and Ambuja: अदानी समूहातील बड्या कंपन्यांची मुख्यालये मुंबईतून गुजरातमध्ये हलवली, कर्मचारी टेन्शनमध्येविनोद अदानींशी संबंधित आहे कंपन्या?
सूत्रांच्या हवाल्याने अहवालात म्हटले की, तीन संस्थांनी गेल्या १३१ वर्षांत अब्जाधीश गौतम अदानी यांनी स्थापन केलेल्या पोर्ट-टू-पॉवर समूहाच्या असूचीबद्ध युनिट्ससह अनेक गुंतवणूक व्यवहार केले आहेत. तसेच गौतम अदानी यांचा भाऊ विनोद अदानी यांचा देखील या ऑफशोअर संस्थांशी प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्ष संबंध असू शकतो, असेही सूत्रांनी सांगितले. विनोद अदानी एकतर कंपनीचे फायदेशीर मालक, डायरेक्टर किंवा त्यांचा त्यांच्याशी काही संबंध असेल. हे उघड न करणे हे ‘संबंधित पक्ष व्यवहार’ नियमांचे उल्लंघन आहे का, याची तपासणी सेबी करत आहे.
अलीकडेच अदानी समूहाने अंबुजा सिमेंट आणि एसीसी लिमिटेड हे विनोद अदानी यांच्या कंपन्यांनी विकत घेतले असल्याचे उघड केले होते. याशिवाय विनोद अदानी हे अदानी ग्रुपच्या प्रमोटर्स ग्रुपचा एक भाग आहेत, असेही अदानी ग्रुपकडून सांगण्यात आले.
हिंडेनबर्ग अहवाल अन् अदानी साम्राज्य आपटला, दोन वर्षाची घोडदौड थांबली; शेअर्सची चमक पडली फिकी
कायदा काय सांगतो?
भारतीय कायद्यांतर्गत जवळचे नातेवाईक, प्रवर्तक गट आणि सूचीबद्ध कंपन्यांचे उपकंपनी संबंधित पक्ष मानले जातात. प्रवर्तक गटाची व्याख्या एक संस्था म्हणून केली जाते, ज्याचा सूचीबद्ध कंपनीमध्ये बहुसंख्य हिस्सा असतो आणि कंपनीच्या धोरणावर प्रभाव टाकू शकतो. अशा संस्थांमधील व्यवहार नियामक आणि सार्वजनिक फाइलिंगमध्ये उघड केले जाणे आवश्यक आहे आणि एका विनिर्दिष्ट मर्यादेपेक्षा जास्त भागधारकांची मंजुरी देखील आवश्यक आहे. सामान्यतः नियमाचे उल्लंघन झाल्यास दंडात्मक कारवाई केली जाते.
‘संबंधित पक्ष व्यवहार’ म्हणजे काय?
भारतीय कायद्यानुसार जर एखाद्या सूचीबद्ध कंपनीने स्वतःची उपकंपनी, प्रवर्तक गटातील कंपनी, नातेवाईक इत्यादींसोबत व्यवहार केला तर त्याला संबंधित पक्ष व्यवहार म्हणतात.
हिंडेनबर्गचा अहवाल
लक्षात घ्या की हिंडेनबर्गच्या अहवालांत देखील वारंवार विनोद अदानींचा उल्लेख करण्यात आला आहे. अदानी समूहाने विनोद अदानी यांच्याशी असलेले संबंध जाणूनबुजून लपवल्याचे अहवालात म्हटले असून विनोद अदानींच्या कंपन्यांनी सौद्यांचे ‘संबंधित पक्ष’ स्वरूपाचे आवश्यक खुलासे न करता अदानींच्या सार्वजनिकरित्या सूचीबद्ध आणि खाजगी संस्थांना एकत्रितपणे अब्जावधी डॉलर्स हस्तांतरित केल्याचा आरोपही हिंडेनबर्गने केला.
