तळेगाव ढमढेरे येथील प्रगतशील शेतकरी गणेश भुजबळ आणि राहुल भुजबळ यांचा पारंपारिक व्यवसाय हा शेतीच आहे. त्यांनी आपल्या शेतात काही तरी वेगळं करावं या उद्देशाने एक एकर शेतामध्ये खरबूज आणि झेंडू या आंतरपिकांचे लागवड करत एक वेगळा प्रयोग करण्याचा प्रयत्न केला. त्यानुसार त्यांनी शेतीत मल्चिंग पेपर आणि ठिबक सिंचन केले.
गणेश आणि राहुल यांनी १ मार्च २०२३ रोजी एका एकरमध्ये साधारण ६ हजार खरबूज पिकांच्या रोपांची आणि २० मार्च रोजी २ हजार झेंडूच्या रोपांची लागवड केली. वातावरण बदलाचे गांभीर्य लक्षात घेता त्यांनी याची विशेष काळजी घेत रोपांना २१ दिवस जगवले. त्यानंतर खरबूज पिकाला काही दिवसात फळे येण्यास सुरुवात झाली. साधारणपणे एका वेलाला चार किलोचे खरबूज फळ लागले होते. ठिबक असतानाही त्यांनी ड्रिचिंग पद्धतीचा अवलंब करत सर्व रोपांना समप्रमाणात पाणी दिले. यामुळे कडाक्याच्या उन्हातही पिकांची वाढही चांगली झाली. विशेषतः शेण खताचा वापर करून त्यांनी शेती फुलवली.
शेवटच्या फळ तयार होण्याच्या टप्प्यात हवामानात अधून मधून बदल होत राहिल्याने परिसरातील काही शेतकऱ्यांच्या खरबुजाच्या बागा उध्वस्त झाल्या. मात्र, या शेतकरी बंधूंनी आलेल्या परिस्थितीला तोंड देत वातावरणाच्या बदलानुसार वेळोवेळी औषध फवारणी करत पिकाला जीवदान दिले. शेवटच्या टप्प्यात प्रत्येक दिवसाला फळाची जागा बदलली जात होती. हे फळ मऊ सुती कापडाने पुसून घेतले जात होते, अशी माहिती भुजबळ यांनी दिली. फळे वेलीच्या पानाखाली झाकली जात असल्याने कडाक्याच्या उष्णतेपासून फळांचा बचाव करण्यात यश आले, असा बारा दिवस प्रयोग करण्यात आल्याचं गणेश भुजबळ यांनी सांगितलं.
व्यापाऱ्याला जागेवर माल न देता शेतातील ताजा माल तोडून थेट वाहनाच्या साह्याने मुंबई येथील वाशी मार्केटला विक्रीसाठी नेला जात होता. यावेळी खरबूज पिकाला वीस रुपये किलोने भाव मिळाल्यामुळे खरबूज विक्रीतून २४ टनाचे ४ लाख ८० हजार रुपये मिळाले. तर याच शेतात घेण्यात आलेले आंतरपीक झेंडूच्या पिकामुळे खरबुजाच्या फळावर येणारी माशी झेंडूच्या फुलाकडे आकर्षित झाल्याने फळाला माशी लागली नाही. तसेच कीटकांपासूनही बचाव झाला. शेवटच्या टप्प्यात फळमाशीचे ट्रॅप ही लावण्यात आल्याने खरबुजाचे पीक सुरक्षित राहिले असल्याचे गणेश भुजबळ यांनी सांगितले.
Agri Success Story : शेतकऱ्यानं पुढचं पाऊल टाकलं,अंजीर शेतीचा भन्नाट प्रयोग सक्सेसफुल, आता लाखोंची कमाई सुरु
झेंडूनं हातभार लावला
आंतरपीक झेंडूचे उत्पादन साधारणतः ६० हजार रुपये मिळाले, असं राहुल भुजबळ यांनी सांगितलं. खरबूज आणि झेंडू फुलांच्या विक्रीतून ५ लाख ४० हजार रुपये उत्पन्न मिळाल्याचं भुजबळ बंधुंनी सांगितलं. उत्पादन घेण्यासाठी २ लाख ३ हजार २०० रुपये खर्च आल्याने या खरबूज व झेंडूच्या आंतरपिकातून ३ लाख ३६ हजार ८०० रुपये निव्वळ नफा या शेतकरी बंधूंना मिळाला आहे.त्यांच्या या वेगळ्या प्रयोगाची पंचक्रोशीत चर्चा आहे.
Soyabean Rate: खरीप तोंडावर आलाय, खत खरेदी करायचे,दरवाढीसाठी थांबलेलो पण.. सोयाबीन दराबद्दल शेतकरी म्हणतात..
भुजबळ कुटुंबातील सर्व सदस्यांनी कष्टाने अवघ्या अडीच महिन्यात खरबूज २४ टन व झेंडू बाराशे किलो पिकाचे उत्पन्न मिळाले. खरबूज आणि झेंडू शेतीसाठी पेरणीपूर्व मशागत, खरबूज व झेंडू रोपांची खरेदी,मल्चिंग पेपर ठिबक सिंचन,क्रॉपपेपर,औषधे व वॉटर सोल्युशन, शेणखत, मजुरी,वाहतूक खर्च आदी कामांसाठी एकरी २ लाख ३ हजार २०० रुपये खर्च या आंतर पिकासाठी भुजबळ बंधुंना आला.त्यातून त्यांना निव्वळ ३ लाख ३६ हजार रुपयांचा नफा मिळाला आहे.
पांढऱ्या सोन्याच्या दराकडून अपेक्षाभंग, कापसाचा भाव घसरल्यानं शेतकऱ्यांपुढं अडचणीचा डोंगर, सरकार मार्ग काढणार?
