भिंती झाल्या बोलक्या! लॉकडाऊनमध्ये गावाचे केले शाळेत रुपांतर

म. टा. प्रतिनिधी, जळगावः करोनामुळे शाळां सुरू करण्यास शासनाची परवानगी नसली तरी, जळगाव जिल्ह्यातील अमळनेर तालुक्यातील मंगळरुळ या गावातील शिक्षकांसह गावातील तरुणांनी लॉकडाऊनमध्ये संपूर्ण गावालाच शाळेत रुपांतरीत करत नवा आदर्श उभा केला आहे. शाळा बंद असल्यामुळे सामुहिक प्रयत्नातून गावातील सर्व भिंती रंगवून त्यावर गणिताची सूत्रे , इंग्रजी व्याकरण, मराठी व्याकरण, हिंदी साहित्य, विज्ञानाची माहिती रेखाटून भिंती बोलक्या केल्याने विद्यार्थ्यांना घरबसल्या ज्ञान मिळत आहे.

एखाद्याने चांगले काम केले आणि तरुणांनी त्याचे अनुकरण केले की गावाचा कायापालट होतो हे मंगरूळ गावाने सिद्ध केले असून स्वच्छ भारत अभियानांतर्गत बांधलेल्या वैयक्तिक शौचालयाच्या भिंतींवर ज्ञान व माहिती साकारून मंगरूळ हे शिक्षणाचे गाव असल्याची ओळख या गावाने निर्माण केली आहे.

अमळनेर शहराच्या पश्चिमेला चार किमी वर असलेले तालुक्यातील मोठे गाव म्हणून मंगरूळ परिचित आहे. दोन वर्षांपूर्वी मंगरूळ येथील कै. अंबर राजाराम पाटील माध्यमिक विद्यालयाचे कल्पक शिक्षक संजय पाटील व इतर शिक्षकांनी शाळेच्या भिंती रंगवून त्यावर गणिताची सूत्रे, इंग्रजी व्याकरण, मराठी व्याकरण, हिंदी साहित्य, विज्ञानाची माहिती रेखाटून भिंती बोलक्या केल्या होत्या. त्याचा आदर्श गावातील माजी विद्यार्थ्यांसह तरुणांनी लॉकडाऊनच्या काळात घेतला. शाळा बंद असल्याने मुलांना शिक्षण मिळणे बंद झाले. त्यामुळे शाळेतील माजी विद्यार्थी तसेच गावातील इतर तरुणांनी एकत्र येत मंगरूळ विकास मंचची स्थापना केली.

गावातील मूल चांगले शिकले पाहिजे म्हणून त्यांनी एकत्र येत स्वच्छ भारत अभियांनातर्गत गावात बांधलेल्या शौचालयांच्या भिंतींचा व इतर भिंतींना शाळेत रुपांतरीत करण्याचा निर्णय घेतला. शिक्षक संजय पाटीलसह माजी विद्यार्थ्यांनी यासाठी सामुहिक मदत जमा केली. गावातील भिंती रंगवून त्यावर गणित, मराठी, सामाजिक ज्ञान, राष्ट्रीय संदेश, पाणी वाचवा, वैज्ञानिक माहिती, चांगल्या सवयी, काल मापन आणि काळानुसार लुप्त होत चाललेली माहिती साकारून संपूर्ण गाव बोलके केले आहे. येताना जाताना कुठेही नजर गेली तरी मुलांच्या विद्यार्थ्यांच्या ज्ञानात भर पडून त्याला चांगल्या गोष्टींची माहिती मिळणार आहे गावात आलेल्या पाहुण्याला, अधिकारीला त्याचे आकर्षण ठरणार आहे.

पाणीदार मंगरूळ होण्यासाठी तरुण एकत्र आले होते श्रमदान केले होते त्या कामातील देणगीतून उरलेली रक्कम आणि गावातील नोकरीला लागलेले तरुण एकत्र येत या कामासाठी मदत करीत आहेत गावातील भावी पिढी सुसंस्कृत होऊन भविष्यात तरुणांमध्ये न्यूनगंड निर्माण होऊन त्यांनी आत्महत्येसारखे चुकीचे पाऊल उचलू नये असा त्यामागचा उद्देश आहे. गावकरी ते राव काय करी हे गावातील तरुणांनी दाखवून दिले आहे. करोनामुळे शाळा बंद असल्या तरी प्राथमिक व माध्यमिकच्या मुलांना गावात फिरून सुद्धा ज्ञान मिळणार आहे. खान्देशातील हे एक आकर्षण ठरले आहे.