अमेरिकेतील मनोवामधील हवाई विद्यापीठातील वैज्ञानिकांनी दिलेल्या माहितीनुसार पृथ्वीवरील प्लाझ्माशीटमुळं चंद्रावरील दगड वितळतात किंवा फुटतात आणि खनिजांची निर्मिती होते. त्यामुळं चंद्राचा पृष्ठभाग आणि वायूमंडळाचं वातावरण देखील बदल आहे.
हा अभ्यास नुकताच नेचर अस्ट्रॉनॉमी जर्नलमध्ये प्रकाशित झाला आहे.त्यामधील दाव्यानुसार इलेक्ट्रॉन्समुळं चंद्राच्या पृष्ठभागावर पाणी बनत आहे. चंद्रावर कुठे आणि किती प्रमाणात पाणी हे मात्र वैज्ञानिकांनी सांगितलेलं नाही. त्यामुळं चंद्रावरील पाण्याच्या उत्पत्तीबद्दल नेमकं कारण समोर आलेलं नाही.
चंद्रावर पाणी नेमकं कुठं आणि कसं मिळेल हे लक्षात आलं असतं. पाण्याच्या निर्मितीला नेमका किती वेळ लागतो हे स्पष्ट झालं असतं वैज्ञानिकांना त्याचा अधिक फायदा झाला असता. चांद्रयान १ च्या उपकरणानं चंद्रावरील पाण्याच्या कणांचा निरीक्षण केलं होतं. ते भारताचं पहिलं चांद्रयान होतं.
उच्च क्षमता असलेले कण प्रोटॉन आणि इलेक्ट्रॉन्स चंद्राच्या पृष्ठभागावर परिणाम करत असतात. वैज्ञानिकांच्यामते त्या कारणामुळं चंद्रावर पाण्याची निर्मिती होत आहे. चंद्रावरील जे वातावरण बदलत असतं त्यामागे सौरहवा पृथ्वीच्या चुंबकीय क्षेत्रातून जाते त्यावेळी चंद्राला वाचवत असते हे एक कारण आहे.
सहायक संशोधक शुआई ली यांनी त्यांना चंद्रावर प्राकृतिक प्रयोगशाळा मिळाल्याचं म्हटलं. आम्ही त्याचा अभ्यास करत आहोत. चंद्रावर निर्माण होत असलेल्या पाण्याच्या प्रक्रियेचा अभ्यास करत असल्याचं शुआई ली यांनी म्हटलं. शुआई ली यांनी आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी चांद्रयान १ च्या मून मिनरोलॉजी मॅपर इंस्ट्रूमेंट च्या माहितीच्या विश्लेषण केलं आहे. २००८ ते २००९ दरम्यान त्यांनी माहितीचं विश्लेषण केलं.
पृथ्वीवरील चुंबकीय क्षेत्रामुळं चंद्रावर पाणी निर्मितीवर परिणाम होत असतो. चंद्रावरील पाणी निर्मितीवर त्याचा परिणाम होत असतो.