कोकणातील वेंगुर्ले येथे दोन महिन्यापूर्वी मासेमारी करणाऱ्यांना एक जखमी अवस्थेतील कासव सापडला. त्याचा पुढचा एक पाय तुटून पडला होता, तर दुसरा तुटून लोंबकळत होता. गंभीर जखमी झालेल्या या कासवावर पुढील उपचारासाठी कोकण वाईल्डलाइफकडे सोपविण्यात आले. पाय नसल्याने त्याला पोहता येत नव्हते. शिवाय तो गंभीर जखमी झाल्याने त्याच्यावर तातडीने उपचार करणे आवश्यक असल्याने त्यांनी त्यास कोल्हापूर वन्यजीव संक्रमण व उपचार केंद्राकडे दिले.
पंधरा वर्षे वय असलेला हा कासव दिड फुट आकाराचा व बारा किला वजनाचा आहे. पशूवैद्यकीय अधिकारी संतोष वाळवेकर यांनी वेळ न दवडता तातडीने त्याच्यावर उपचार सुरू केले. दोन पाय नसल्याने त्याला पाण्यात पोहता येत नव्हते. त्यामुळे अतिशय कमी पाण्यात ठेवत प्रथम त्याची प्रकृती स्थिर केली. त्यानंतर त्याला सिलीकॉनचा पाय बसवला. यासाठी मूर्तीकार प्रदीप कुंभार यांची मदत घेतली. दुसरा तुटलेला पाय शस्त्रक्रिया करून तो देखील व्यवस्थित केला. वीस दिवस डॉक्टरांचे पथक या कामात होते. वीस दिवसानंतर कासव पाण्यात पोहू लागला. यामुळे शस्त्रक्रिया यशस्वी झाल्याचे लक्षात आले. चारपैकी पुढील दोन्ही पाय व्यवस्थित झाल्याने हा कासव आता सहजपणे जादा पाण्यात पोहू शकणार आहे.
ही सर्व प्रक्रिया मुख्यवन जीवसंरक्षक व्ही. बेन, सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पाचे अधिकारी समाधान चव्हाण, सावंतवाडीचे वनक्षेत्रपाल अमृत शिंदे यांच्या मार्गदर्शनाखाली पार पाडली. त्यासाठी सानिका सावंत, अजित कुंभार, वंचिता कांबळे व प्रकाश भोई यांची मदत झाली.
कासवावर सिलीकॉन पाय बसवण्याची शस्त्रक्रिया परदेशात झाली असली तरी भारतात मात्र या पद्रधतीने प्रथमच शस्त्रक्रिया करण्यात आली आहे. हा कासव आता ठणठणीत बरा झाला असून तो सहजपणे पोहू शकतो.
– डॉ. संतोष वाळवेकर, पशूवैदकीय अधिकारी
Marathi News: मराठी बातम्या, Latest News in Marathi, Breaking Marathi News, Marathi News Paper | Maharashtra Times
