लशीच्या ड्रायरनमध्येच आरोग्य विभाग फेल; नागपुरातील या रुग्णालयात गोंधळ

म. टा. प्रतिनिधी, नागपूरः ठिकाण डागा स्मृती स्त्री रुग्णालय, दिवस शनिवारचा. वेळ सकाळी ९ ची. ठरल्या वेळेनुसार जागतिक आरोग्य संघटनेची गाडी रुग्णालयात पोहोचली. जीथे तिथे एकच लगबग. पण प्रत्यक्षात घडत काही वेगळेच होते. ज्या ठिकाणी गाडी पोहचली तिथला नजारा काही औरच होता. वॉर्डातल्या बेडवर चादरी अंथरणे सुरू होते. बाहेर एक सुरुक्षा रक्षक हातात यादी आणि थर्मल स्कॅन घेऊन उभा होता. मात्र तो थर्मल स्कॅनही पूर्णपणे चार्ज नव्हता. अखेर वेळ मारून नेण्यात आली आणि तब्बल दिड तासांच्या प्रतिक्षेनंतर करोनाच्या लसीकरण ड्रायरन ट्रायलला सुरूवात झाली.

जगाला ज्या करोना लसीची प्रतिक्षा आहे, ती प्रत्यक्ष उपलब्ध झाल्यानंतर गोंधळ उडू नये, म्हणून ही ड्राय रन घेण्यात आली. मात्र लशीच्या रंगित तालमीतच आरोग्य विभाग फेल ठरले. माध्यमांसमोरच हे घडत असल्याचे लक्षात येताच प्रत्यक्ष लसीकरणाच्या वेळेस हा गोंधळ उडणार नाही, अशी सारवासारव मात्र आरोग्य उपसंचालक डॉ. संजय जयस्वाल करायला विसरले नाहीत.

करोना लसीकरणाच्या वेळी गोंधळ उडू नये म्हणून आज जिल्ह्यातील तीन केंद्रांवर लसीकरणाचा ड्राय रन घेण्यात आला. सार्वजनिक आरोग्य विभाग, महानगर पालिका आणि जिल्हा परिषद या तिन्ही यंत्रणांचा मिळून हा ड्राय रन घेण्यात आला. त्यापैकी जिल्हा परिषदे अंतर्गत कामठीतील ग्रामीण रुग्णालय, मनपाच्या हद्दीतील के. टी. नगर डिस्पेंसरी आणि आरोग्य विभागाच्या अखत्यारित असलेले डागा स्मृती स्त्री रुग्णालयाचा समावेश होता.

प्रत्यक्षात डागा स्मृति रूग्णालयात सावळा गोंधळ पाहायला मिळाला. लशीच्या सराव फेरीची वेळ सकाळी ९ ते ११ अशी दिली गेली होती. मात्र डागात ही रंगीत तालीम १०.३० वाजता सुरू झाली. आरोग्य उपसंचालक डॉ. जयस्वाल हेच ९.४५ वाजता लसीकरण केंद्रावर पोचले. तोवर ज्या ठिकाणी हा ड्रायरन होता त्या वॉर्डात साफसफाईची कामे सुरू होती. बेडवरील गाद्यांवर चादरी अंथरणे सुरू होते. वॉर्डात पाय ठेवताच डॉ. जयस्वाल यांनी अस्वच्छतेबाबात नाराजी व्यक्त केली.
लसीकरण केंद्राच्या मुख्य प्रवेश दारावरील सुरक्षा रक्षकाने हातमोजे घातलेले नव्हते. त्यांनी चेकलिस्टनुसार तपासणी सुरू केल्यानंतर दुसऱ्या एका सुरक्षा रक्षकाने हळूच हातमोजे आणून दिले. हा सगळा प्रकार माध्यमांच्या प्रतिनिधींसमोर सुरू असल्याचे लक्षात येताच डॉ. जयस्वाल यांनी त्रूटी राहिल्याचे मान्य करीत प्रत्यक्ष लसीकरणाच्या वेळी त्या दूर करू आणि या त्रूटी राहू नयेत, यासाठीच हा ड्राय रन होता, असेही त्यांनी बाजू सावरताना सांगितले.

अशी झाले प्रतिकात्मक लसीकरण

ड्राय रनच्या माध्यमातून प्रथमच ‘एनरॉल’ केलेला आरोग्यसेवक केंद्रात आल्यापासून त्याची ऑनलाइन एन्ट्री आणि लस दिल्यापासून त्याला काही रिअॅक्शन आल्यास ऑनलाइन एन्ट्री केली गेली.

कर्मचाऱ्याने नाव देताना सादर केलेल्या कागदपत्रानुसार तपासणी केली गेली. लसीकरण कक्षात गेल्यानंतर पुन्हा त्याचे नाव लिस्टमध्ये क्रॉसचेक केले गेले.
लसीकरण झाल्यानंतर ‘को-विन’ अॅपमध्ये लाभार्थीचा तपशील नोंदविला गेला. हीच माहिती जागतिक आरोग्य संघटनेसह राज्य सरकारच्या आरोग्य विभागाच्या ऍपवरही अपलोड केली गेली.

महापालिकेच्या लसीकरण क्षेत्र सनियंत्रक मोनाली कावलकर, डागातील परिचारिका नीता मुरारकर यांनी करिश्मा घोडमारे या प्रतिकात्मक लाभार्थीला पहिल्या लसीचा प्रतिकात्मक डोस दिला.

असा झाला ड्रायरन

लसीकरणासाठी ‘एनरॉल’ केलेला कर्मचारी केंद्रावर आल्यानंतर यादीत त्याचे नाव आहे का, हे तपासले गेले.

नावाची खात्री पटल्यावरच त्याला आतमध्ये सोडले गेले.

ऑनलाइन अॅपवर त्याची नोंदणी करण्यात आली.

लसीकरण झाल्यानंतर त्याला रिअॅक्शनची शक्यता पाहता निरीक्षण कक्षात पाठवले गेले.

नोंदणी झाल्यानंतर लाभार्थीला एसएमएस पाठविला गेला. लसीकरणानंतर कोणतीही रिअॅक्शन आली नाही, याची खात्री झाल्यावर लाभार्थीला केंद्राबाहेर जाण्याची परवानगी दिली गेली.