खाताबुक प्लॅटफॉर्म हे भारतातील एमएसएमई विभागाचे प्रतिनिधित्व करते आणि भारतातील ९५ टक्के जिल्ह्यात त्यांचे ९० लाख मासिक सक्रिय वापरकर्ते आहेत. २०२० मध्ये, खाताबुक प्लॅटफॉर्मवर १०३.८ कोटींपेक्षा अधिक व्यवहार नोंदले गेले, त्याचे एकत्रित मूल्य ९९०० कोटी रुपयांपेक्षा अधिक होते, जे भारताच्या जीडीपीच्या जवळपास ४ टक्के आहे. यामुळेच खाताबुक प्लॅटफॉर्म भारतातील एमएसएमई इकोसिस्टमचे मजबूत सूचक आहे.
पहिल्या आवृत्तीत, खाताबुक ने भारताचा एमएसएमई निर्देशांक, एमएसएमई इकोसिस्टमचे क्रेडिट आणि वसुलीचे व्यवहार आणि इतर बारकावे जसे की श्रेणी व क्षेत्रांमधील भिन्नतेवर प्रकाश टाकला आहे. २०२० देशभरातील छोट्या व्यवसायासाठी भिन्न आणि आव्हानात्मक वर्ष ठरले आहे. एमएसएमई डेव्हलपमेंट कायदा, २००६ च्या तरतुदींमध्ये मान्यता मिळाल्यानुसार, छोट्या व्यवसायांना पेमेंट द्यायला उशीर झाल्यास हा मुद्दा अनेकदा त्यांच्या वाढीस अडथळा आणण्यास कारणीभूत ठरतो. या विभागाची एकूण चांगली स्थिती समजण्यासाठी एमएसएमईच्या क्रेडिट आणि वसुलीच्या व्यवहाराचे मूल्यांकन करणे आवश्यक होते.
खाताबुक चे सह-संस्थापक आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी रवीश नरेश यांनी सांगितले की, “एमएसएमई ही आपल्या अर्थव्यवस्थेचा कणा आहे आणि खाताबुक ला या इकोसिस्टमचा अविभाज्य भाग मानले जात आहेत. शहरी, निम-शहरी आणि ग्रामीण भागांसह देशभरात खाताबुक ला मान्यता देण्यात आली आहे. खाताबुक ॲपवर विविध डिजिटल फिचरद्वारे व्यापाऱ्यांचा व्यवसाय आणि आर्थिक कार्यक्षमता सुधारण्यावर लक्ष केंद्रित केले गेले आहे. खाताबुक प्लॅटफॉर्मच्या अंतर्दृष्टीद्वारे हा अत्यंत असंघटित विभाग समजून घेण्यास मदत करण्याचा आमचा हा छोटासा प्रयत्न आहे जेणेकरुन, भारतातील एमएसएमईच्या आव्हानांना अधिक प्रभावीपणे तोंड देता येईल. ”
‘खाताबुक’च्या भारत एमएसएमई निर्देशांक २०२० ची ठळक वैशिष्ट्ये :– डिसेंबरमध्ये व्यापाऱ्यांद्वारे दरमहा सरासरी थकबाकी ग्राहक क्रेडिट रक्कम सर्वाधिक होती.
– थकबाकी ग्राहक क्रेडिट वसुली मे महिन्यात सर्वाधिक आणि डिसेंबरमध्ये सर्वांत कमी होती
– २०२० मध्ये भारतातील एमएसएमई इकोसिस्टममध्ये ग्राहक क्रेडिट वसुलीची दिवसांची सरासरी संख्या ४४ ते १० पर्यंत होती.
– भारतातील एमएसएमई क्रेडिटवर चालत असताना, क्रेडिटचे व्यवहार क्षेत्र आणि श्रेणीनुसार भिन्न असते. दक्षिणेकडील राज्यांमधील एमएसएमईंच्या क्रेडिटवरील व्यवसाय हा जवळजवळ राष्ट्रीय सरासरीपेक्षा ४५ टक्के जास्त आहे. तर दुसरीकडे पाहायला गेल्यास पूर्वेकडील राज्यांमध्ये व्यवसाय क्रेडिट सर्वांत कमी आहे.
-२०२० मध्ये महाराष्ट्रात सर्वाधिक ज्वेलरीची खरेदी झाली. सोन्याच्या किंमती जास्त असूनही सणाच्या हंगामामुळे ऑक्टोबरपासून नोव्हेंबरपर्यंत ज्वेलरीच्या खरेदीमध्ये सरासरी ३० टक्के वाढ झाली.
– २०२० मध्ये गुजरातला कापडांची सर्वाधिक खरेदी झाली. २०२० मध्ये गुजरातमध्ये वस्त्रोद्योगाच्या श्रेणीमध्ये ९ टक्के वाढ होती.
– लॉकडाउनदरम्यान सर्व क्षेत्रांसाठी सरासरी वसुलीची रक्कम जास्त होती कारण व्यापाऱ्यांना व्यवसायात मंदी आल्याने मदत होण्यासाठी पैसे परत मिळवायला त्यांच्याकडून अधिक प्रयत्न केले जात होते.
-लॉकडाउनदरम्यान ग्राहक क्रेडिट वसुलीची वेळ वाढली
Marathi News: मराठी बातम्या, Latest News in Marathi, Breaking Marathi News, Marathi News Paper | Maharashtra Times
