प्रसिद्धीपासून नेहमीच दूर राहणे पसंत करणारे सायरस मिस्त्री हे भारतीय उद्योग जगतातील एक मोठे नाव. सायरस मिस्त्री यांचा जन्म मुंबईतील एका पारसी कुंटुंबात झाला. उद्योगपती पालनजी मिस्त्री यांचे ते धाकटे सुपुत्र होते. मस्त्री यांनी मुंबईतील कॅथड्रल अॅण्ड जॉन कॉनन स्कूल येथे प्राथमिक शिक्षण घेतले. त्यांनी लंडनमधील इम्पिरियल महाविद्यालयातून सिव्हील इंजीनिअरिंग आणि बीएसचे शिक्षण घेतले. तसेच त्यांनी लंडन बिझनेस स्कूलमधून त्यांनी पदव्युत्तर शिक्षण घेतले.
वयाच्या २३ व्या वर्षी घेतली जबाबदारी
सायरस मिस्त्री यांनी लंडन बिझनेस स्कूलमध्ये शिक्षण घेतल्यानंतर त्यांनी २३ व्या वर्षी, सन १९९१ मध्ये त्यांनी आपल्या कुटुंबाच्या पालनजी ग्रुपमध्ये काम करण्यास सुरुवात केली. १९९४ मध्ये शापूरजी पालनजी ग्रुपचे संचालक म्हणून त्यांची नियुक्ती झाली. सायरस मिस्त्री यांच्या नेतृत्वाखाली, त्यांच्या कंपनीने भारतात सर्वात उंच निवासी टॉवर बांधणे, सर्वात लांब रेल्वे पूल बांधणे आणि सर्वात मोठे बंदर बांधणे यासह अनेक मोठे विक्रम प्रस्थापित केले आहेत.
सायरस मिस्त्री हे पालनजी मिस्त्री या देशातील नावाजलेल्या उद्योगपतीचे धाकटे सुपुत्र होते. मित्री यांचा विवाह प्रसिद्ध वकील इक्बाल छागला यांची कन्या रोहिका छागला यांच्याशी विवाह केला. सायरस मिस्त्री यांना दोन सुपुत्र आहेत.
सायरस मिस्त्री यांच्या बहिणीचा विवाह रतन टाटा यांचे सावत्र भाऊ नवल टाटा यांच्याशी झाला. त्यामुळे सायरस मिस्त्री हे टाटा कुटुंबीयांशी संबंधित आहेत.
सन २००६ साली सायरस मिस्त्री हे टाटा समुहाचे सदस्य बनले. पुढे २०१३ साली वयाच्या ४३ व्या वर्षी ते टाटा समुहाचे अध्यक्ष बनले. परंतु, २०१६ साली वादानंतर मिस्त्री यांना टाटाच्या अध्यक्षपदावरुन हटवण्यात आले.
सायरस मिस्त्रींवर हा होता आरोप
परदेशातील नुकसान सोसत असणाऱ्या कंपन्यांना सायरस मिस्त्री यांनी भागिदारी विकल्याचा त्यांच्यावर मोठा आरोप होता. यामुळेच वाद निर्माण झाला आणि त्या दरम्यान मिस्त्री यांना पदावरुन हटवण्यात आले. सायरस मिस्त्री आणि टाटा समुहामधील वाद न्यायालयापर्यंत पोहोचला होता. सायरस मिस्त्री यांनीं शापूरजी पल्लोनजी समुहाचे मॅनेजिंग डायरेक्टर पद देखील भूषवले होते. मुंबईवर झालेल्या २६/११ हल्ल्यातील मृतांसह जखमींना टाटा समुहाकडून मोठी मदत करण्यात आली होती. ही मदत मिळवून देण्यात सारयस यांचा मोठा वाटा होता.
मिस्त्री कुटुंबाचा व्यवसाय
भारतीय वंशाच्या सर्वात यशस्वी आणि शक्तिशाली व्यावसायिकांपैकी एक असलेले, पालनजी मिस्त्री यांच्या नेतृत्वात, भारत, पश्चिम आशिया आणि आफ्रिका अशा देशांमध्ये बांधकाम व्यावसायाचे साम्राज्य पसरले. त्यांच्या मुलांसोबत त्यांची टाटा सन्समध्ये १८.५ टक्के हिस्सेदारी आहे.
पालनजी मिस्त्री ग्रुपचा व्यवसाय कापडापासून रिअल इस्टेट, हॉस्पिटॅलिटी आणि बिझनेस ऑटोमेशनपर्यंत पसरलेला आहे. SPG समूहामध्ये शापूरजी पालनजी अभियांत्रिकी आणि बांधकाम, Afcons इन्फ्रास्ट्रक्चर, Forbes Textiles, Gokak Textiles, Eureka Forbes, Forbes & Co, SP Construction Materials Group, SP रिअल इस्टेट आणि नेक्स्ट जेनसारख्या कंपन्यांचा समावेश आहे. फोर्ब्सच्या रिअल टाइम नेट वर्थनुसार, पालनजी मिस्त्री यांची सध्या १५ अब्ज डॉलरहून अधिक संपत्ती आहे.