OPEC+ देशांनी उत्पादन कमी करण्यापासून परावृत्त व्हावे अशी अमेरिकेची इच्छा होती, परंतु त्यांचे ऐकले गेले नाही. ताज्या आकडेवारीनुसार अमेरिकेतील कच्चे तेल आणि इंधनाचा साठा गेल्या आठवड्यात कमी झाला, याच कारणामुळे बुधवारी कच्च्या तेलाच्या किमतीत वाढ झाली आणि ती तीन आठवड्यांच्या उच्चांकावर पोहोचली. दरम्यान, गुरुवारीही भारतात पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरात कोणताही बदल झालेला नाही. मात्र येत्या काही दिवसांत देशात पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरात मोठी वाढ होऊ शकते.
कोविड-१९ संसर्ग सुरू झाल्यापासून ऊर्जा मंत्र्यांची पहिली वन-ऑन-वन बैठक ओपेक आघाडीच्या व्हियेना मुख्यालयात झाली. या बैठकीत नोव्हेंबरपासून दररोज २ दशलक्ष बॅरल उत्पादनात कपात करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. यापूर्वी, ओपेक प्लसने गेल्या महिन्यात उत्पादनात प्रतीकात्मक कपात केली होती. संसर्गाच्या काळात उत्पादनात मोठी कपात करण्यात आली असली तरी, निर्यातदार देश गेल्या काही महिन्यांपासून उत्पादनात मोठी कपात टाळत होते.
पुरवठा कमी करून किमती वाढवायचा हेतू
जागतिक अर्थव्यवस्था कमकुवत झाल्यामुळे गेल्या काही महिन्यांत तेलाच्या किमतीत मोठी घसरण झाली आहे. तेल उत्पादक देशांना कच्च्या तेलाचा पुरवठा कमी करून भाव वाढवायचे आहेत, जेणेकरून त्यांना चांगला नफा मिळू शकेल. त्यामुळेच ओपेक प्लसने नोव्हेंबरपासून तेल उत्पादनात दररोज २ दशलक्ष बॅरल कपात करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
कोट्यापेक्षा कमी उत्पादन करणारे अनेक देश
दरम्यान, ब्लूमबर्गने एका अहवालात म्हटले की उत्पादन कपातीमुळे जागतिक पुरवठ्यावर फारसा परिणाम होणार नाही. अनेक देश आधीच त्यांच्या कोट्यापेक्षा चांगले उत्पादन करत आहेत. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, उत्पादनात कपात न करता ते आधीपासून असलेल्या OPEC+ च्या नवीन मर्यादांचे पालन करतील.
दिवसाला फक्त किती बॅरलचा तुटवडा होणार
सप्टेंबरच्या आउटपुट आकड्यांवर आधारित ब्लूमबर्गच्या गणनेनुसार समूहाचे २ दशलक्ष बॅरल दिवसाचे उत्पादन लक्ष्य पूर्ण करण्यासाठी केवळ आठ देशांना त्यांचे वास्तविक उत्पादन कमी करावे लागेल. यामुळे दररोज ८,८०,००० बॅरलची वास्तविक तूट होईल.
देशात पेट्रोल-डिझेलचे दर स्थिर
आंतरराष्ट्रीय स्तरावर कच्च्या तेलाच्या किमतीत बरीच अस्थिरता आली आहे, मात्र जवळपास पाच महिन्यांपासून पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरात कोणताही बदल झालेला नाही. मात्र ७ एप्रिलपासून त्याच्या किमतीत कोणताही बदल झालेला नाही. २२ मे पासून सरकारने पेट्रोलवरील केंद्रीय उत्पादन शुल्क कमी करण्याचा निर्णय घेतला. त्यामुळे दिल्लीत पेट्रोलचा दर ९६.७२ रुपयांवर आला आहे. तर गेल्या वर्षी सप्टेंबरनंतर डिझेलचा बाजार पेट्रोलच्या तुलनेत वेगाने वाढला.
व्यावसायिक दृष्टिकोनातून डिझेलचे उत्पादन पेट्रोलपेक्षा महाग आहे पण, भारताच्या खुल्या बाजारात पेट्रोल महाग आणि डिझेल स्वस्त विकले जाते. या वर्षी २२ मार्चपासून डिझेलच्या दरात पेट्रोलपेक्षा जास्त वाढ झाली आहे. मात्र, ७ एप्रिलपासून त्याचे दर स्थिरावले आहेत. २२ मे रोजी दिल्लीत त्याची किंमत ७.३५ पैशांनी घातली असून त्यानंतर त्याची किंमत ८९.६२ रुपये प्रति लिटरवर झाली आहे.